Son zamanlarda kurumlar açısından bakıldığında ve geçmiş yıllarla da kıyasladığımızda veri yönetimi konusuna çok ciddi yatırımlar yapıldığını görmekteyiz. Özellikle digital transformation (dönüşüm) ve modernizasyon (cloud, big data etc) gibi büyük projelerin kurumların dünyasında yer ettiğini çokca görür olduk ve ayrıca yasal zorunlulukların da artmasıyla ile birlikte de hemen hemen bir çok kurumun gündeminde artık Veri Yönetişimi çözümü var. Bu yazımda da bu temel ihtiyaçlardan yola çıkarak bu konuda bir şeyler yazmak istedim. Umarım faydalı bir yazı olacaktır.

Temel İş Öncelikleri ve Karşılaşılan Zorluklar

Kurumlar açısından temel iş önceliklerine bakıldığında karşımıza önemli 4 ana başlık çıkıyor:

Yukarıda belirttiğim bu iş önceliklerini yerine getirmek istediğimizde ise karşımıza bir takım sıkıntılar ve zorluklar ortaya çıkmakta?

Artan/Değişen Müşteri Talepleri: Özellikle müşterilerin sürekli artan ve değişiklik arz eden talepleri kurumlar açısından baktığımızda büyük zorlukların yaşanmasına sebebiyet vermektedir. Örneğin: Genç kuşak için baktığımızda, kolaylık, daha uygun fiyat, yüzyüze iletişimde bulunmak daha önemliyken, daha yaşlı segmentte bulunan müşterilerin talepleri ise yaşamını kolaylaştırması açısından daha kişisel ve daha geniş servis hizmetleri istenmektedir.

Teknolojik Uyum: Günümüz koşullarında akıllı telefonların hayatımıza büyük oranda girmesiyle birlikte sunulan ürün ve servis hizmetlerinin diğital ortamlarda hızlı bir şekilde erişilebilir olması büyük önem kazanmıştır. Aynı zamanda sosyal medyanın yaygın kullanımı ile birlikte müşterilerin bu kanallar üzerinden de hizmet talep etmelerine ve kendilerine bu ortamlar üzerinden de iletişime geçilmesini zorunlu kılmıştır. Ve aynı zamanda verilerin sürekli artış göstermesi ve bu verilerin de big data gibi ortamlarda işlenmesi için kurum içerisindeki teknolojilere de yatırımların yapılması zorunluluk haline gelmiştir.

Veri Yönetimi: Peki artan ve sürekli değişen müşteri talepleri ve teknolojik yatırımlar bunun için yeterli olacak mıdır? Tabiki de hayır. Şöyle bir geriye doğru gittiğimizde kurumların sürekli uygulamalara ve teknolojik alt yapılara yüksek yatırımlar yaptığını ama veriye verilen daha doğrusu tam olarak verilmemesinden dolayı gerek raporlama, gerekse de gerçekleştirilmek istenen segmentasyon gibi analitik çalışmalarda çok ciddi veri kalitesi ile ilgili sıkıntılar yaşandığını ve bunun hala devam ettiğini görebiliriz. Bunun yanı sıra verilerimizin sürekli artış göstermesi ve iş birimlerinden gelen taleplerin artması ve bu doğrultu da hızlı adaptasyonda büyük önem kazanmıştır.

Harici Zorluklar: Yukarıda belirttiğimiz maddeler dışında küresel şartların zorluğu, yasal zorunluluklara uyum gibi güvenlik gibi ve izinli iletişim gibi gittikçe artan harici zorluklar da karşımıza çıkmaktadır.

Müşteri taleplerindeki değişimler, teknolojik ihtiyaçlar, veri hakkında yaşanılan sıkıntılar ve artan rekabet ve yasal zorunluluklar bir takım temel zorlukları beraberinde getirmekte. Ve bu temel zorluklar da kurumlar açısında bakıldığında pazarlama gibi, satış gibi, müşteri hizmetleri gibi bir çok farklı departmanın mevcut müşterileri elde tutmak, up-sell & cross-sell fırsatlarını değerlendirmek, doğru müşteriye doğru kanallardan doğru teklifi sunmak ve bu sayede gelirlerin arttırılması gibi çalışmalara olumsuz etkileri bulunmakta.

Yukarıda belirttiğim bu temel konulara kurumların yaklaşımı ise artık kurumların mevcut organizasyon yapısının ve süreçlerin gözden geçirmesi, kurum içi politikaların ve standartların belirlenmesi ve teknolojik yatırımların bu noktada yapılması gerektiğini ortaya koyuyor. Bu da aslında bizleri bugün ki konumuz olan Veri Yönetişimi’ne getiriyor. Yukarıdaki bilgiler doğrultuda;

  • Peki Veri Yönetişimi Nedir?
  • Başlıca Etkenler ve Projeler?
  • Teknolojinin Rolü
  • Organizasyon Yapısı

Veri Yönetişimi Nedir?

Veri yönetişimi, veriyi kurum içinde uçtan uca yönetmeyi sağlayan yöntemler bütünüdür. Süreçleri, politikaları, standartları, teknolojileri ve kişileri dahil ederek doğru, tutarlı ve zamanında; en doğru kararların, en uygun şekilde verilmesini hedefler.

Veri Yönetişimi’ni yukarıda yaptığımız tanım doğrultusunda kategorize edecek olursak 4 önemli başlık altında sınıflandırılabilir.

Başlıca Etkenler ve Projeler

Yukarıda bahsettiğim konuların dışında kurumları, Veri Yönetişimi konusuna yönlendiren başlıca etkenler nelerdir diye incelediğimizde karşımıza aşağıdaki temel başlıklar öne çıkmakta:

Teknolojinin Rolü

Veri Yönetişimi çözümününde teknolojinin önemi büyük olmakla birlikte bu çözümü implemente etmek isteyen kurumlar aşağıda belirtilen teknolojilere yatırım yapmaları gerekmektedir:

  • Kaynak sistemlerden veriye erişim (erişim)
  • Doğru karar verme ve güvenilir raporlama için temiz veri (veri kalitesi)
  • Veriler arasındaki ilişkinin belirlenmesi (veri modeli)
  • Ana Veriyi Yönetime (ana veri yönetimi)
  • Veriyi eşleştirme ve birleştirme
  • Veriyi iş ihtiyacına göre dönüştürme (transformasyon)
  • Metadata’yı yönetme ve tanımlama (metadata yönetimi)
  • İş birimlerinin veriyi anlamasına yardımcı olma (iş sözlükleri)
  • İş akışları yönetimi (workflow)
  • Verinin yaşam döngüsünün yönetilmesi (veri güvenliği, veri arşivleme v.b.)

Bu teknolojilerin önem derecesine bakacak olursak;

Veri Yönetişimi Organizasyon Yapısı ve Roller

Veri Yönetişimi konusunda organizasyon yapısı kurumdan kuruma değişikilik göstermekle birlikte genel hatları ile inceleyecek olursak:

    • Yönetici Sponsor : Kurumun veri yönetişim programı için gerekli kaynak, fon ve desteği sağlar.
    • Veri Yönetim Konseyi : Veri yönetişim stratejilerini, politikaları, standartları tanımlayan; ayrıca veri ile ilgili sorumluları, sorumlulukları, proje önergelerini tanımlayan iş birimlerinden temsilcilerdir.

    • İş Kullanıcıları : Kurum içinde veriyi kullanan kişilerdir. İş analistleri ile beraber çalışarak kurumda üretilen veri ile alakalı iş gereksinimlerini tanımlarlar.
    • İş Analisti : İş ihtiyaçlarıdan doğmuş gereksinimleri IT’ye tanımlamaktan sorumludur.
    • Veri Amirleri (Steward): Veri amirleri veriyi yönetmekten sorumludurlar. Veri amirleri verinin sahibi değildirler; onun yerine veriye bakmakla yükümlüdürler. Veri Amirleri verinin kalitesini, doğruluğunu ve güvenliğini sağlamakla sorumludurlar.
    • Veri Analisti : Verinin ayrıntılarını tanımlamak, veri kalitesi süreçlerini yönetmek, iş analistleri tarafından tanımlanan veri kalitesi kurallarını oluşturmak, ve oluştukça veri kalitesi sorunlarını çözmekten sorumludurlar.
    • Entegrasyon Geliştirici : İş birimleri tarafından gereksinim duyulan veriye ulaşmak için, veri entegrasyon süreçlerini ve teknolojilerini yönetmekten sorumludur.

    Bu noktada bu rollerdeki kullanıcıların rol ve sorumlulukları hakkında bir kaç madde yazacak olursak;

    Yazımı burada sonlandırarak bir sonraki yazımda veri yönetişimi konusunda çözüm sunan bir teknoloji hakkında detay bilgi vermeye çalışacağım.

    Saygılarımla,

    Evrim AY